Πολυϋδράμνιο
Συχνότητα
1 στις 100 κυήσεις.
Υπερηχογραφική διάγνωση
- Η κάθετη μέτρηση της βαθύτερης θήκης αμνιακού υγρού ελεύθερου από εμβρυϊκά μέλη χρησιμοποιείται για την κατάταξη του πολυϋδραμνίου ως ηπίου (8-11 εκ), μετρίου (12-15 εκ) και σοβαρού (≥16 εκ).
- Σε περίπου 80% των περιπτώσεων το πολυϋδράμνιο είναι ήπιο, σε 15% μέτριο και σε 5% σοβαρό.
- Οι περισσότερες περιπτώσεις ηπίου πολυϋδραμνίου είναι ιδιοπαθείς, αλλά οι περισσότερες περιπτώσεις με μέτριο ή σοβαρό πολυϋδράμνιο οφείλονται σε μητρικές ή εμβρυϊκές διαταραχές.
- Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πολυϋδράμνιο αναπτύσσεται αργά στο δεύτερο τρίμηνο ή στο τρίτο τρίμηνο της κύησης. Οξύ πολυϋδράμνιο στις 16-22 εβδομάδες σχετίζεται με το σύνδρομο εμβρυομετάγγισης μεταξύ διδύμων.
Συνοδές ανωμαλίες
Υπάρχουν ουσιαστικά δύο μεγάλα αίτια πολυϋδραμνίου:
- Μειωμένη κατάποση του εμβρύου: λόγω εγκεφαλικών ανωμαλιών (π.χ. ανεγκεφαλία, δυσπλασία Dandy-Walker), όγκοι προσώπου, απόφραξη γαστρεντερικού (π.χ. απόφραξη οισοφάγου ή δωδεκαδακτύλου, απόφραξη λεπτού εντέρου), συμπιεστικές διαταραχές πνευμόνων (π.χ. πλευριτικές συλλογές, διαφραγματοκήλη, CPAM, CHAOS), στενός θωρακικός κλωβός λόγω σκελετικών δυσπλασιών) και παραμορφωτικό σύνδρομο εμβρυϊκής ακινησίας (λόγω νευρομυϊκής επιδείνωσης της κατάποσης του εμβρύου).
- Αυξημένη διούρηση του εμβρύου: μητρικός σακχαρώδης διαβήτης και ουραιμία της μητέρας (αυξημένα επίπεδα γλυκόζης και ουρίας προκαλούν ωσμωτική διούρηση), υπερδυναμική εμβρυϊκή κυκλοφορία λόγω εμβρυϊκής αναιμίας (π.χ. ισοανοσοποίηση από ερυθρά αιμοσφαίρια ή συγγενής λοίμωξη), εμβρυϊκοί και πλακουντιακοί όγκοι (π.χ. ιεροκοκκυγικό τεράτωμα, πλακουντιακό χοριοαγγείωμα) ή σύνδρομο εμβρυομετάγγισης μεταξύ διδύμων.
Διερεύνηση
- Λεπτομερής υπερηχογραφικός έλεγχος.
- Επεμβατική δοκιμασία για καρυότυπο και συστοιχίες, εάν υπάρχουν εμβρυϊκές ανωμαλίες ή ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη. Η εξέταση DNA για τη μετάλλαξη της μυοτονικής δυστροφίας συνιστάται, εάν υπάρχει ανώμαλη στάση των άκρων.
- Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης εάν συνυπάρχει μακροσωμία.
- Έλεγχος ΤORCH για ανίχνευση ευρημάτων από το εμβρυο που υποδηλώνουν λοίμωξη.
Παρακολούθηση
Υπερηχογραφήματα κάθε 1-3 εβδομάδες για παρακολούθηση της κατάστασης του εμβρύου, του όγκου του αμνιακού υγρού και του μήκους τραχήλου.
Προγεννητική θεραπεία
- Μητρικός σακχαρώδης διαβήτης: καλός γλυκαιμικός έλεγχος.
- Ύδρωπας λόγω αρρυθμιών: αντιαρρυθμική αγωγή.
- Ύδρωπας λόγω εμβρυϊκής αναιμίας: ενδομήτρια μετάγγιση αίματος.
- Πνευμονικές κύστεις ή πλευριτικές συλλογές: θωρακο-αμνιακή παράκαμψη.
- Σύνδρομο εμβρυομετάγγισης μεταξύ διδύμων: laser καυτηριασμός των πλακουντιακών αναστομώσεων.
- Εμβρυϊκοί ή πλακουντιακοί όγκοι: laser καυτηριασμός των τροφοφόρων αγγείων.
- Διαμαρτίες που είναι αποτέλεσμα μειωμένης εμβρυϊκής κατάποσης ή σοβαρό ιδιοπαθές πολυϋδράμνιο: διαδοχικές εκκενωτικές αμνιοπαρακεντήσεις στην περίπτωση βράχυνσης του τραχήλου. Ωστόσο, από μόνη της η διαδικασία μπορεί να πυροδοτήσει πρόωρο τοκετό. Μια εναλλακτική και αποτελεσματική θεραπεία αποτελεί η χορήγηση στη μητέρα ινδομεθακίνης˙ωστόσο, αυτό το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει στένωση του εμβρυϊκού αρτηριακού πόρου και στενή παρακολούθηση με διαδοχικά εμβρυϊκά υπερηχοκαρδιογραφήμτα κρίνεται απαραίτητη.
Τοκετός
- Καθιερωμένη μαιευτική φροντίδα και τοκετός.
- Εμβρυϊκές ανωμαλίες: πρόκληση τοκετού στις 38 εβδομάδες κύησης σε νοσοκομείο με μονάδα εντατικής νεογνών και παιδοχειρουργικό τμήμα.
- Εμβρυϊκοί όγκοι: καισαρική τομή με μέθοδο EXIT.
- Σοβαρό πολυϋδράμνιο: ελεγχόμενη πρόκληση τοκετού και ρήξη μεμβρανών στις 38 εβδομάδες κύησης προς αποφυγήν του κινδύνου πρόπτωσης του ομφαλίου λώρου.
Πρόγνωση
Εξαρτάται από την αιτία του πολυϋδραμνίου και την ηλικία κύησης στον τοκετό.
Επανεμφάνιση
- Ιδιοπαθές: χωρίς αυξημένο κίνδυνο.
- Συνυπάρχουσες μητρικές ή εμβρυϊκές νόσοι: εξαρτάται από την αιτία.