Λοίμωξη απο τοξόπλασμα
Πρόκειται για μία λοίμωξη η οποία προκαλείται από το παράσιτο toxoplasma gondii και μεταδίδεται με την κατανάλωση μη καλά ψημένου κρέατος που περιέχει τον ιό ή έκθεση και επαφή με κόπρανα από γάτες που έχουν τον ιό του τοξοπλάσματος.
Η πιθανότητα μετάδοσης στο έμβρυο και παράλληλα η πιθανότητα το προσβεβλημένο έμβρυο να νοσεί, είναι άμεσα εξαρτώμενη από την ηλικία κύησης στην οποία μολύνθηκε η έγκυος. Όσο αργότερα στην εγκυμοσύνη εμφανιστεί η λοίμωξη, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να προσβληθεί το έμβρυο.
Ποια είναι η συχνότητα του ευρήματος;
- 20-25% του ενήλικου πληθυσμού παρουσιάζουν αντισώματα από παλαιά λοίμωξη
- 0,5-1% περίπου των εγκύων γυναικών θα παρουσιάσουν πρόσφατη ενεργό λοίμωξη στην κύηση.
- 1 στις 3 έγκυες γυναίκες ανιχνεύονται θετικές, δηλαδή με ανοσία στο παράσιτο.
- Όταν κάποιος κολλήσει τοξοπλάσμωση, θεωρείται ότι λόγω ανάπτυξης αντισωμάτων είναι προστατευμένος για την υπόλοιπη ζωή του, με εξαίρεση τους ανοσοκατεσταλμένους ανθρώπους.
Τρόπος μετάδοσης
- Άψητο ή όχι καλά ψημένο κρέας που περιέχει τους τροφοζωίτες του παρασίτου.
- Μολυσμένα λαχανικά και φρούτα
- Επαφή με κόπρανα μολυσμένων γατών που περιέχουν τις ωοκύστεις του παρασίτου.
Διερεύνηση
Η διάγνωση γίνεται με μία απλή αιμοληψία της εγκύου. Η εξέταση αίματος ανιχνεύει αντισώματα τοξοπλάσματος, τα οποία φυσιολογικά παράγονται από το σώμα για να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη. Ανάλογα με τον τύπο των αντισωμάτων που ανιχνεύονται και ανάλογα με το εάν τα επίπεδα τους αυξάνονται, παραμένουν σταθερά ή είναι πτωτικά, μπορεί να προσδιοριστεί ο χρόνος εμφάνισης της λοίμωξης (πρόσφατη ή παλαιά λοίμωξη).
- IgG αντισώματα – θετικά σε παλαιά λοίμωξη
- IgM αντισώματα – θετικά σε πρόσφατη λοίμωξη
- Avidity test – ειδικό τεστ το οποίο προσδιορίζει με μεγάλη ακρίβεια το χρόνο λοίμωξης
Εάν υποθετικά μία έγκυος μολυνθεί από τοξόπλασμα για πρώτη φορά στην κύηση, δεν σημαίνει αυτόματα ότι το έμβρυο θα μολυνθεί. 4 στα 10 έμβρυα θα μολυνθούν.
Πιθανές επιπλοκές στα έμβρυα
- Αποβολή
- Ενδομήτριο θάνατο
- Βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος
- Αμφιβληστροειδοπάθεια
Οι συνέπειες εξαρτώνται από τον χρόνο που συμβαίνει η λοίμωξη. Δηλαδή:
- 2-3 μήνες πριν τη σύλληψη έχει ποσοστό 1% μετάδοσης στο έμβρυο, αλλά εξαιρετικά υψηλό ποσοστό αποβολής εάν το έμβρυο μολυνθεί.
- στο πρώτο τρίμηνο έχει 15% πιθανότητα μετάδοσης στο έμβρυο.
Τα έμβρυα που προσβάλλονται στην περίοδο αυτή έχουνε υψηλή πιθανότητα αποβολής ή ανάπτυξης σοβαρών συμπτωμάτων, όπως υδροκεφαλία, εγκεφαλικές αποτιτανώσεις και αμφιβληστροειδοπάθειας. - Στο δεύτερο τρίμηνο, 25%.
Λοίμωξη στην περίοδο αυτή σπάνια θα προκαλέσει αποβολή, αλλά τα προσβεβλημένα έμβρυα παραμένουν σε κίνδυνο ανάπτυξης σοβαρών ανωμαλιών. - Στο τρίτο τρίμηνο 65% μετάδοσης στο έμβρυο.
Η πλειονότητα των προσβεβλημένων εμβρύων θα είναι υγιή στη γέννηση αλλά αρκετά από αυτά μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα αργότερα στη ζωή τους με συνηθέστερες τις οφθαλμικές βλάβες.
Συμπερασματικά, η πιθανότητα μετάδοσης είναι αντιστρόφως ανάλογη της πιθανότητας το έμβρυο να νοσήσει. Κοινώς, νωρίς στην κύηση λιγότερα έμβρυα θα προσβληθούν αλλά με μεγαλύτερο ποσοστό να νοσήσουν, ενώ αντίστροφα αργότερα στην κύηση, περισσότερα θα προσβληθούν και λιγότερα θα νοσήσουν.
Θεραπεία
- Σπυραμυκίνη: Η χρησιμότητα του είναι μόνον κατά της μείωσης της πιθανότητας μετάδοσης και όχι για θεραπεία του εμβρύου
- Πυριμεθαμίνη & Σουλφοναμίδη: Ο συνδυασμός των δύο αυτών αντιβιοτικών, χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις όπου αποδειγμένα υπάρχει λοίμωξη του εμβρύου με σκοπό να περιορίσουν τις πιθανές βλάβες αυτού.
