Αναλυτικό υπερηχογράφημα B’ επιπέδου

Τι είναι και πότε γίνεται;

Πρόκειται για τον προγεννητικό έλεγχο ρουτίνας του δευτέρου τριμήνου ο οποίος πραγματοποιείται από την 20η έως την 24η ,με ιδανικότερη την 22^η εβδομάδα κύησης.

Πως γίνεται η εξέταση;

Πριν την εξέταση θα σας ενημερώσουμε για τον σκοπό, τη διαδικασία, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της εξέτασης. Δεν απαιτείται συγκεκριμένη προετοιμασία από εσάς. Το υπερηχογράφημα εκτελείται διακοιλιακά (από την κοιλιά) και στο τέλος της εξέτασης μέρει να γίνει κολπικός υπέρηχος για να μετρήσουμε το μήκος του τραχήλου της μήτρας.

Τι ελέγχουμε;

Α. Ανάπτυξη του εµβρύου
Ελέγχεται η βιοµετρία του εµβρύου µε σκοπό την αξιολόγηση της φυσιολογικής ανάπτυξης και του υπολογισμού του βάρους του.

B. Ανατοµία του εµβρύου
Bασικός σκοπός της εξέτασης είναι να ελέγξουμε όλα τα όργανα και τα συστήματα του εμβρύου σε πλήρη λεπτομέρεια, προς διάγνωση και αποκλεισμό δομικών ανωμαλιών.

Αναλυτικά ελέγχουμε:

• Το κεφάλι και την ανατομία των δομών του εγκεφάλου.
• Πρόσωπο: Ελέγχεται το εμβρυικό προφίλ, τα χείλη, η γνάθος, οι οφθαλμικές κόγχες με τους φακούς και το ρινικό οστό.
• Σπονδυλική στήλη: Ελέγχονται όλοι οι σπόνδυλοι κατά μήκος της σε τρεις διαστάσεις καθώς και το δέρμα που την καλύπτει.
• Καρδιά: Γίνεται έλεγχος των 4 κοιλοτήτων της καρδιάς, των βαλβίδων, των μεγάλων αγγείων καθώς και η ροή του αίματος από και προς την καρδιά.
• Κοιλιακό τοίχωμα: Ελέγχεται η φυσιολογική πρόσφυση του ομφαλίου λώρου στην κοιλιά και η ακεραιότητά του κοιλιακού τοιχώματος.
• Γαστρεντερικό σύστημα: Ελέγχεται η παρουσία και η φυσιολογική απεικόνιση του εμβρυικού στομάχου, η χοληδόχος κύστης και η ηχογένεια του εντέρου.
• Ουροποιητικό σύστημα: Απεικονίζονται οι δύο νεφροί και η ουροδόχος κύστης στη φυσιολογική ανατομική τους θέση και εξετάζεται το μέγεθος, η σύσταση και η μορφολογία τους.
• Άκρα: Ελέγχεται η μορφή, οι κινήσεις και η θέση των άκρων και γίνονται μετρήσεις στα μακρά οστά στα χέρια και στα πόδια.

Γ. Έλεγχος του πλακούντα και του ομφαλίου λώρου
Ο έλεγχος του πλακούντα περιλαμβάνει τη θέση, την υφή, το μέγεθος και  τη σχέση του µε το έσω τραχηλικό στόµιο.

Μετράμε την απόσταση μεταξύ του κατώτερου ορίου του πλακούντα και του έσω τραχηλικού στοµίου, η οποία πρέπει να είναι >2,5cm.

Στις περιπτώσεις  όπου ο πλακούντας είναι χαμηλός (<2,5cm) στο δεύτερο τρίμηνο, σε επανέλεγχο μετά την 32^η εβδομάδα, γνωρίζουμε ότι στο 95% των περιπτώσεων θα έχει ανεβεί. Σε αντίθετη περίπτωση όπου παραμένει χαμηλός μετά και την 36^η εβδομάδα, συνιστάται προγραμματισμένη καισαρική τομή.

Εξετάζεται η φυσιολογική έκφυση του οµφαλίου λώρου από τον πλακούντα καθώς και η παρουσία των δύο φυσιολογικών ομφαλικών αρτηριών αριστερά και δεξιά από την ουροδόχο κύστη του εμβρύου.

Δ. Έλεγχος του αμνιακού υγρού
Σε γενικές γραμμές το φυσιολογικό αμνιακό υγρό αντικατοπτρίζει το καλώς έχειν του εμβρύου. Μείωση του αμνιακού υγρού δυνητικά σχετίζεται και αποτελεί ένδειξη εμβρυικής δυσχέρειας. Σε αντίθετη περίπτωση αυξημένο αμνιακό υγρό συχνά είναι αποτέλεσμα πιθανής ανάπτυξης διαβήτης της κύησης της εγκύου.

Ε. Έλεγχος δεικτών και αξιολόγηση κινδύνου χρωµoσωµικών ανωµαλιών
Η εκτίμηση του ρίσκου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες γίνεται στο πρώτο τρίμηνο με την εξέταση της αυχενικής διαφάνειας.

Στο υπερηχογράφημα του Β’ επιπέδου, ελέγχετε και αξιολογείται η παρουσία ή η απουσία µη-ειδικών υπερηχογραφικών ευρηµάτων, τα οποία ονομάζονται υπερηχογραφικοί δείκτες (soft markers), η παρουσία των οποίων δυνητικά σχετίζεται με χρωμοσωμικές ανωμαλίες αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων αποτελεί φυσιολογική παραλλαγή σε υγιή έμβρυα.

Η απουσία τέτοιων δεικτών στο υπερηχογράφημα ελαττώνει τον κίνδυνο για το σύνδρομο Down όπως υπολογίστηκε από την εξέταση του 1ου τριμήνου.

Η παρουσία κάποιου δείκτη αντίθετα, δεν αυξάνει πάντα τον κίνδυνο.

Ζ.  Υπολογισμός κινδύνου για πρόωρο τοκετό: 
Σε όλες τις ασθενείς στο τέλος της εξέτασης θα μετρηθεί το μήκος του τραχήλου της μήτρας. Γνωρίζουμε ότι κατά τη διάρκεια της κύησης, ο τράχηλος πρέπει να είναι μακρύς (>25mm) και κλειστός. Γυναίκες που κατά την εξέταση βρεθούνε να έχουνε κοντό τράχηλο, δυνητικά αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο επικίνδυνα πρόωρου τοκετού (<34η εβδομάδα κύησης).

Στην περίπτωση τραχηλικού μήκους <25mm συνιστάται προφυλακτική έναρξη κολπικής προγεστερόνης, ξεκούραση και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις περίδεση του τραχήλου της μήτρας.

Η. Υπολογισμός κινδύνου ανάπτυξης προεκλαμψίας και ενδομήτριας βραδύτητας της εμβρυικής ανάπτυξης
Σε όλες τις εγκύους θα μετρηθεί η ροή αίματος στις μητριαίες αρτηρίες της μητέρας με την εξέταση Doppler.

Γνωρίζουμε ότι υψηλές αντιστάσεις στις μητριαίες αρτηρίες σχετίζονται και αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης προεκλαμψίας (υψηλής αρτηριακής πίεσης στην κύηση) καθώς και την πιθανότητα βραδύτητας της εμβρυικής ανάπτυξης κυρίως στο τρίτο τρίμηνο.

Οι γυναίκες που θα κατηγοριοποιηθούν ως υψηλού κινδύνου γνωρίζουμε ότι θα επωφεληθούν και συνιστούμε προφυλακτική χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής.

Τι θα λάβετε;

• Πόρισμα με λεπτομερή ανάλυση και καταγραφή των αποτελεσμάτων
• Φωτογραφίες και κλιπάκια του εμβρύου
• 3D-4D και HD live (εφόσον επιτρέπει η θέση του εμβρύου)

Περιορισμός της εξέτασης
Η εξέταση των δοµών του εµβρύου κατά την ορθή πρακτική δεν διασφαλίζει την προγεννητική διάγνωση όλων των συγγενών ανωµαλιών και συνδρόµων. Υπάρχουν µείζονες ανωµαλίες που δεν διαγιγνώσκονται, ή διαγιγνώσκονται / επιδεινώνονται µετά από τη χρονική περίοδο που πραγµατοποείται το υπερηχογράφηµα 2ου τριµήνου. Ανωµαλίες που µπορεί να εµφανιστούν ή να επιδεινωθούν µετά τις 24 εβδοµάδες περιλαµβάνουν (χωρίς να εξαντλούνται σε αυτές) τις διαταραχές ωρίµανσης του εγκεφάλου, την υδροκεφαλία και τις εγκεφαλικές αιµορραγίες, την κρανιοσυνόστωση, τις βαλβιδικές στενώσεις της καρδιάς και την ισθµική στένωση της αορτής, τη διαφραγµατοκήλη, τις νεφρικές δυσπλασίες, τις αποφράξεις του γαστρεντερικού, τα νευρολογικά σύνδροµα, και όλους τους εµβρυϊκούς όγκους. Οι χρωµοσωµικές ανωµαλίες ανιχνεύονται µόνο σε ένα ποσοστό, και καταστάσεις όπως η εγκεφαλική παράλυση, η πνευµατική καθυστέρηση, η κώφωση, η τύφλωση και ο αυτισµός ΔΕΝ ανιχνεύονται. Επιπλέον, η υπερηχογραφική εξέταση πραγµατοποιείται σε πραγµατικό χρόνο µε αποτέλεσµα να είναι µια υποκειµενική εξέταση στηριζόµενη σε πολλαπλές διαδοχικές λήψεις (τοµές). Για το λόγο αυτό, η εκ των υστέρων, εξαγωγή συµπερασµάτων για τη διάγνωση κάποιας πάθησης ή συνδρόµου από υπερηχογραφικές εικόνες, είναι αδύνατη, ακόµα κι από ειδικούς στον προγεννητικό έλεγχο, γιατί η στιγµιαία αποτύπωση δεν είναι δυνατόν να αποδώσει την εκτίµηση του εξεταστή κατά τη διάρκεια της εξέτασης.